İnorganik Pigment Özellikleri
İnorganik pigmentlerin özelliklerinden bahsetmeden önce pigmentin tanımından ve kullanıldığı alanlardan bahsetmek gerekmektedir. Pigment, suda tamamen çözünmeyen renkli bir malzemedir.
Aynı zamanda pigmentler; genel olarak çok küçük formda olan püskürtme yoluyla veya kimyasal çöktürme yoluyla elde edilen toz formundaki metaller olarak da tanımlanabilir.
Pigmentlerden; boya, mürekkep, plastik, kozmetik ve gıda ve diğer malzemeleri renklendirmede yararlanılmaktadır.
Pigmentlerin kullanımı tarih öncesi çağlara kadar uzanmaktadır. En eski pigmentler doğal minerallerdir. 30 bin yıl önceye gittiğimizde karşımıza mağara boyalarında kullanılan; hematit, kahverengi demir cevheri ve diğer mineraller çıkar. M.Ö. 2000’de ise demir oksitten veya manganez filizleriyle yakılması ile oluşan karışımdan kırmızı, menekşe ve siyah pigmentler üretilmiş ve çömlekçilikte kullanılmıştır.
Yıllar içinde gelişim gösterilmesinin ardından 18. yüzyılda pigment endüstrisi başlamıştır.
Pigmentler kendi aralarında kimyasal bileşim, fiziksel şekil ve optik özellik bakımından farklılık gösterir.
Pigmentlerin genel olarak ise; ısı kararlılığı, boyanması, şeffaf ya da opak oluşu, ışınlara karşı dayanıklılık, toksitesi, alkali ve asitlere karşı direnç özellikleri öne çıkmaktadır.
Renkli pigmentler kaynaklarına göre iki kategoride incelenebilir. Bunlar; organik pigmentler ve inorganik pigmentlerdir. Organik pigmentler; yapılarında karbonun yanı sıra hidrojen, azot, oksijen atomu barındıran pigmentlerdir ve doğal kaynaklı olan organik pigmentler
hayvanlar ile bitkilerden elde edilir.
Organik pigmentler; doğal ve sentetik olmak üzere kendi içinde ikiye ayrılır. Günümüzde organik pigmentlerin büyük bir kısmını petrol kaynaklı olarak üretilen sentetik pigmentler oluşturmaktadır. Organik pigmentlerin renk yelpazesi çok geniştir ve neredeyse eksizsizdir.
İnorganik Renkli Pigmentlerin Özellikleri
İnorganik pigmentler; demir içermeyen metallerin oksitleri veya bazı metallerde çözünmeyen metal tuzlarıdır. Bu pigment grubu organik renkli pigmentlere göre daha ucuzdur fakat renk skalası daha dardır.
İnorganik malzemeleri içerdikleri malzemeye göre sınıflandırılabilir. Demir Oksit Pigment, Kurşun Kromatlı Pigmentler, Kadmiyumlu Pigmentler, Bizmut Vanadat Sarısı olarak incelenebilir.
Organik ve İnorganik Pigmentler Arasındaki Farklar
İnorganik pigmentlerin renkleri organik pigmentler kadar taze değildir ve renk yelpazeleri daha dardır. Bunun yanı sıra organik pigmentler; ışık direnci, hava direnci açısından zayıflardır. Fakat inorganik pigmentler özellikle hava koşullarına dayanıklılık, yüksek
sıcaklık direnci gibi özelliklere sahiptir.
Kullanım alanlarını karşılaştırdığımızda ise organik pigmentler; plastikler, kauçuklar, mürekkepler, macunlar, boyalar, kaplamalar ve diğer ilgili uygulamalarda kullanılmaktadır. İnorganik pigmentler ise yapı malzemeleri, emayeler, seramikler, cam ve dış mekân
kaplamalarında kullanılmaktadır.
